İlk kez geçen sene gerçekleşen Metaverse Moda Haftası (MMH) – Metaverse Fashion Week (MVFW) bu sene 28-31 Mart tarihleri arasında 2. kez gerçekleşti. Bu seneki organizasyonda ilk seferine göre bazı ilaveler yer aldı.
Decentraland, bu sene Web3’te farklı platformların birlikte çalışabilirliğine odaklarak, etkinliğin düzenlenmesinde dijital moda şirketi UNXD, metaverse platformu Spatial ve artırılmış gerçeklik şirketi OVER ile iş birliği kurdu. Bu sayede deneyim zenginleşmesi de amaçlandı. Spatial ve OVER uydu pistler olarak yer aldı ve markalar gösterilerini bu pistlerin her birinde çoğaltma veya aynı anda sergileme imkanı buldu. Etkinlikler Decentraland sanal haritasında kordinatları belli Genesis Plaza, Dragon City, Fashion Street, District X ve Metatokyo alanlarında gerçekleşti. Decentraland’ın Lüks Bölgesi’nde ise Dolce & Gabbana, DKNY ve Tommy Hilfiger yeni koleksiyonlarıyla yer alırken Coach ve Adidas sanal gösteriye ilk kez katıldı. Bir diğer ilavede Tangpoko oldu. O dakim derseniz kendisi Metaverse Moda Haftası’nın ilk sanal süpermodeli. Tangpoko’da bu seneki organizasyonun yenilikleri arasında yerini aldı.
Modanın Hipergerçek Estetiği
Moda podyum defileleri, şovlar, sosyal medya postları veya mağaza deneyimlerinden sonra artık yeni teknolojiler sayesinde gerçeğin ötesinde deneyimlere yelken açmış durumda. Uzun zamandır bilişim ve yazılım teknolojileri ile etkileşimini sürdüren modada, yapay zekâ ve 3D yazılımlar ile yaratıcılık, tasarım, üretim, sürdürülebilirlik gibi konularda önemli kazanımlar yaratıldı. Moda ve teknoloji sinerjisi son dönemin popüler kavramı Metaverse’te de son sürat devam ediyor. Metaverse, yapay zekâ, blokzincir, makine öğrenimi, kripto para ve NFT gibi önemli alanlarını bir araya getiren disiplinlerarası bir yapı. Bu teknolojilerin güçleri modanın görselliği ve estetiği ile birleştiğinde
karşımızda hipergerçek bir estetik var.
Hipergerçeklik kavramı Jean Baudrillard tarafından ortaya konulmuştur. Bu kavrama göre kitle kültürünün etkisiyle yeniden üretilen bir nesnenin var olan orijinalinin yerini aldığını veya orijinaline tercih edildiğini böylece kopyanın “gerçek olmaktan daha gerçek” olduğunu ileri sürmüştür. Bu pencereden bakınca dijitalleşmeyle değişen kültürümüz, algılarımız tercihlerimiz bizi sürekli yeni gerçekliklerle buluşturuyor ki moda da bundan önemli oranda nasibini alıyor. Metaverse Moda Haftası’nda karşılaştığımız aslında hipergerçek bir estetiğin dünyası. Metaverse ortamının, avatarların ve koleksiyonların tasarımı bu hipergerçek estetiğin bileşenlerini sunuyor bizlere. Gerçekliğin dönüşümü, dijital modada bariz şekilde kendini gösteriyor.
Modada Dijital Darwinizm ve Metaverse
Geleneksel moda evlerinin de artık “geleceğin interneti” olarak tanımladığımız Web3’te varlık göstermeye başladığını görüyoruz. Hatta Metaverse Moda Haftası’nın (MMH) bu seneki teması “Geleceğin Mirası” ismiyle gelenekselle geleceğin buluşması noktasını vurgulamak için seçildi.
Metaverse Moda Haftası’nın Başkanı Dr. Giovanna Graziosi Casimiro’da basın açıklamasında “Birçok lüks moda evinin geleceğin moda zihniyeti ile etkileşim kurmasını ve bu yaklaşımın hedef kitleleri için ne anlama geldiğini farketmelerini heyecanla izliyoruz.” Dedi. Dijital dönüşüm teknik altyapı ile birlikte sektörün geleceğini öngören bir vizyon da gerektiriyor. Dijital dünyada tüketiciler değişimle birlikte farklılaşıyor, hedef kitleler değişerek gelişebiliyor. Metaverse de yer alan birçok marka da bunun farkında. Z kuşağı, gamers, dijital yerlilerden oluşan yeni bir tüketici kitlesi oluşuyor. Buradaki açılımı yakalamak marka yöneticilerine düşen en önemli misyon.
Dijital dünyanın önemli kavramlarından birisi de “Dijital Darwinizm”. Çok uzun süredir bahsettiğim bir kavram. Burada ondan bahsetmenin tam zamanı.
Kavramı ilk olarak dijital analist ve yazar Brian Solis ortaya koymuştu. Solis, Dijital Darwinizmi, “toplum ve teknolojinin bazı şirketlerin adapte olabileceğinden daha hızlı evrilmesi sürecinde tüketici davranışının evrimi” şeklinde açıklamıştır. Dolayısıyla tüketiciler markalardan çok daha hızlı bir şekilde teknolojiye uyum sağlıyor ve beklenti yükseliyor. Kendi adıma mühendislik, işletme, iletişim ve
sosyoloji alanlarında eğitim almış birisi olarak bu “geleceği gözden kaçırma” durumunu markaların “yok oluş fermanını imzalaması” olabileceğini düşünüyorum. Bunu aşmak için konfor alanından çıkmak, geleneksel yaklaşımları gelecek vizyonuyla buluşturmak gerekli. Geleneksel moda evlerinin bile uyum sağladığı yeni bir boyut olan metaverse işte bu konfor alanından çıkışı gösteriyor bize.
Metaverse Moda Haftası Atmosferi
Etkinlikte markalar katılımcılara podyum ve diğer alanlarda sürükleyici dijital deneyimler yaşattılar. Dolce & Gabbana, Future Reward dijital tasarım yarışmasından eserlerin yer aldığı bir sergi, Tommy Hilfiger yapay zeka destekli ürünlerin yanı sıra giyilebilir ürünlerini sundu. DKNY pop-up sanat galerisi ve restoranı DKNY.3’ü katılımcılarla buluştururken, Adidas Into the Metaverse non-fungible token (NFT) koleksiyonu sahipleri için ilk dijital giyilebilir ürün serisini sundu. Bir diğer metaverse alanı olan Over, Decentraland ile güçlerini birleştirerek Milano’nun Duomo meydanında Balmain’in yer aldığı paralel bir hibrit etkinlik düzenledi. MMH’da çeşitli konferanslarda gerçekleşti. Modanın “dijital-fiziksel” geleceği, nasıl meta-kıyafet tasarımcısı olunur, blok zincirinin meta veri deposunda ürünlerin kimliğinin doğrulanması gibi konularda bilgiler paylaşıldı.
Tommy Hilfiger ve DRESSX, Discord kanalından bir yapay zeka moda yarışması gerçekleştirdiler ve tasarımcılar yarattıkları görünümleri Hilfiger markasına uygulamaya davet edildi. Yine Metaverse Moda Haftası kapsamında başlatılan Fransız e-ticaret platformu Monnier Paris’te, Web3 moda yaratıcılarına yönelik bir tasarım yarışması düzenledi. Marka, Decentraland ve dijital moda markası Republiq ile iş birliği yaptı. Finalistlerin sunumları 3D baskı teknolojisi ile gerçek
hayattan bir çantaya dönüştürülecek ve buna eşlik eden bir NFT ile Monnier Paris’te satılacak.
Monnier Paris CEO’su Diaa Elyaacoubi-Bouriez, yarışmanın amacının dijital yetenekleri öne çıkarmak ve gerçek dünya ile bir köprü oluşturmak olduğunu ifade etti.
Metaversede Göğüs Kanseri Farkındalığı, Wellness ve Yoga
Moda Haftası’nda30 Mart tarihinde göğüs kanseri farkındalığı için #BRAmazing şovu gerçekleştirildi.
Wisher Vodka ve The Tyanna Foundation iş birliği ile gerçekleşen bu etkinlikte Metaverse’ün ilk resmi modeli Tangpoko 3 boyut tasarımcılarının tasarımları ile podyumda yürüdü. Marka bu konuya dair farkındalık kazandırmak için bu platformu değerlendirmek istediklerini ifade etti. Artık markaların farkındalık kazandırma, sosyal sorumluluk gibi projelerini duyurmaları için metaverse de alternatif bir platform olarak varlık gösterecek.
Aktif giyim kategorisi tarafında da Alo Yoga, DCL’de yoga ve meditasyon seanslarına ev sahipliği yaparak wellnes kavramını metaverse ile buluşturdu. İlerleyen zamanlarda mindfulness kavramıyla ilişkili “Mindful Metaverse” den de bahsedeceğiz gibi görünüyor.
2. Metaverse Moda Haftası bu bahsettiklerime ilaveten çok daha fazla deneyime ve markaya ev sahipliğinde bulundu. Seneye 3. Metaverse Moda Haftası’nda bakalım bizleri ne sürprizler bekleyecek göreceğiz.
Ecehan ERSÖZ Akademisyen Yazar
